بانکداری باز در سال 2024 روند دیگری را طی میکند ؟
بانکداری باز و هوش مصنوعی AI دو فناوری تحولآفرین هستند که توانستند در زمانی کوتاه بر صنایع مالی، بانکداری، بیمه و وام و اعتبار تاثیرات چشمگیری ایجاد کنند.
بانکداری باز با به اشتراکگذاری دادههای کاربران شبکه بانکی و اعطای اجازه دسترسی به اطلاعات آنها به شرکتهای فینتک از طریق رابطهای برنامهنویسی یا API، مقدمات طراحی و توسعه سرویسهای مترقی را ایجاد کرد.
هوش مصنوعی نیز که در تعریفی ساده به استفاده از الگوریتمهای پیشرفته و تکنیکهای یادگیری ماشین برای تحلیل دادهها و در نهایت تصمیمگیریهای هوشمندانه تلقی میشود، به همراه بانکداری باز راه را برای صنعت بانکی و پرداخت هموارتر خواهد کرد.
با کنار هم قرار دادن این دو مفهوم میتوان نوع جدیدی از مناسبات را تعریف کرد که در آن دادههای بانکی با الگوهایی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند تا سرویسهای شخصیسازی شدهای ارائه شود، کاربران (به خصوص در صنعت وام و اعتبار) ریسک سنجی شوند و در نهایت کارآمدترین سرویسها برای افراد طراحی شده و توسعه یابند.
ادغام این دو مفهوم در صنعت بانکداری میتواند پتانسیلهایی را به منظور بهبود فرآیندها، کنترل و کاهش تقلب و ریسک، به نحوه تعامل میان موسسات مالی، بانکها و مشتریانشان شکل و ساختار میبخشد، محیطزیست را بهبود بخشیده و بانکداری سبز یا Green Banking را نیز گسترش میدهد. همه این موارد در نهایت به افزایش تولید ناخالص داخلی GDP کشورها میانجامد.
هوش مصنوعی و آنچه با بانکداری باز محقق شد
«بانکداری باز» مرزها را بیمعنی کرده چرا که فرد میتواند تنها با یک کلیک داراییهای خود را منتقل کند، جابهجایی وجه انجام دهد و یا حتی از حساب بانکی خود در کشور دیگری استفاده کند.
بانکداری باز امکاناتی را ایجاد کرده که هم ارائهدهندگان و هم کاربران سرویسهای مالی و بانکی میتوانند در کوتاهترین زمان ممکن به اهداف خود برسند؛ سرویسهای پیشرفته و یکپارچه طراحی میشوند و توسعه مییابند که انجام کارهای بانکی و مالی را آسانتر میکنند.
کسب و کارها نیز میتوانند اطلاعات کاربران خود را با روشی مطمئن به دست آورده و آنها را احراز هویت کنند.
با توجه به تحولات فناوری و تکنولوژی در جهان، به نظر میرسد روند صنعت بانکداری نیز تغییراتی خواهد داشت که محور آن هوش مصنوعی خواهد بود و تقریبا بر تمام جنبههای بانکداری تاثیر میگذارد؛ خدمتدهی به مشتریان را متحول میکند، ابزارهای مدیریت مالی را تغییر شکل میدهد، عملیاتهای بانکی را ساده میکند و از همه مهمتر زمینهای را فراهم میکند تا خدمات بانکی در بطن زندگی افراد جاری و به آن نفوذ کند.
متحول شدن خدمات بانکی، مشتری محور بودن سرویسهای مالی، طراحی و توسعه ابزارهای مدیریت مالی، سادهسازی عملیاتهای بانکی و تشویق به انجام آنها به صورت غیرحضوری از مهمترین تغییراتی بود که در سالهای اخیر مورد توجه صنعت بانکداری قرار گرفته است. به نظر میرسد این مفاهیم و تغییرات در سال 2024 و سالهای آتی نقش مهمترین در محافل بانکی جهان داشته باشد به خصوص آنکه فراگیرتر شدن هوش مصنوعی، باعث شد که اشکال نوینی از مناسبات بانکی و مالی در جهان ایجاد و به نوعی نیروی محرکه آنها محسوب شود.
هوش مصنوعی چگونه بر صنعت بانکی تاثیر گذار خواهد بود؟
ادغام هوش مصنوعی و بانکداری باز، فرآیندهای دستی را مکانیزه و خودکار میکنند؛ این گزاره اولین تغییرات این دو مفهوم و ابزار در صنعت بانکداری است که میتواند شامل مواردی همچون ورود دادهها، پردازش و اعتبارسنجی اسناد (با سرویسهای بایومتریک) همچنین پشتیبانی از مشتریان شود. در چنین شرایطی تمرکز عمده موسسات مالی و بانکها به طراحی و توسعه طیف گستردهای از محصولات و سرویسهای مرتبط خواهد بود؛ که در اینصورت تجربه کاربری نیز بهبود خواهد یافت.
بانکداری باز زیرساختی را ایجاد میکند که در آن دادههای بانکی افراد در بستری ایمن با ارائهدهندگان ثالث به اشتراک گذاشته میشود؛ که این امر امکان ارائه سرویسهای شخصیسازی شده را فراهم میکند.
هر چه سرویس تناسب بیشتری با نیاز مشتری یا کاربر داشته باشد؛ بتواند در کوتاهترین زمان ممکن به نیاز او پاسخ بدهند و تجربه کاربری اش را بهبود بخشد، نیازمند ابزارهای پیشرفتهتری است.
با ترویج مفهوم بانکداری باز و امکان یکپارچهسازی فرآیندهای بانکی با یک نرمافزار، نگرانیها در خصوص امکان سوء استفاده یا انجام تراکنشهای مشکوک برای ارائهدهندگان همچنین استفادهکنندگان این سرویسها را افزایش داده است. با بهکارگیری الگوریتمهای هوش مصنوعی در فرآیندهای بانکی و مالی، از دادههای مشتریان برای شناسایی الگوهای مشکوک استفاده شده و از سوی دیگر موسسات مالی و بانکها قادر هستند که توصیههایی هدفمند و پیشنهاد شخصی سازی شده به مشتریان یا کاربران خود ارائه دهند.
در واقع هوش مصنوعی با رصد فعالیتهای بانکی و پایش تراکنشها و رفتار مشتریان، علاوه بر اینکه میتواند الگوهای مشکوک را شناسایی کند، این امکان را به موسسات مالی و بانکی میدهد تا اقدامات فوری را اتخاذ کنند.
شاید بتوان ادعا کرد که رصد تراکنشهای مشکوک و شناسایی الگوهای عجیب یکی از مهمترین کارکردهای هوش مصنوعی در صنعت بانکداری باشد.
ارائه سرویسهای شخصی:
به لطف فناوری هوش مصنوعی و توانایی آن در تشخیص الگوهای خاصی در دادهها، میتوان سرویسهای شخصیسازیشدهای را ارائه کرد. این مهم در صنعت وام و اعتبار از اهمیت دوچندانی برخوردار است؛ چرا که هوش مصنوعی میتواند میزان ریسک و چالشهایی که در اعطای اعتبار به یک فرد متوجه پلتفرمهای اعطای وام همچنین بانکها میشود، بسنجد.
اگرچه این موارد در تئوری کاربرد بیشتری داشته و ارزیابی ریسک نیز دقیقتر صورت میگیرد اما در عمل نیز میتواند چالشهای پیرامون این صنعت مانند حریم خصوصی، حفاظت از دادههای شخصی همچنین نبود راهکاری برای دستهبندی افراد از نظر ریسک را نیز تا اندازه ای کاهش دهد.
بهبود تجربه کاربری:
تجربه کاربری و نظر مشتری از آنچه که به او ارائه شده، مهمترین رکن تصمیمگیریاش در خصوص ادامه استفاده از سرویس یا محصولی خاص است و اگر این تجربه، بهینه باشد، به افزایش استفاده مینجامد.
هوش مصنوعی میتواند با کوتاهتر کردن فرایندها، تجربه کاربری را ارتقا بخشد و از سویی دیگر کارایی سرویسهایی که ارائه میشوند نیز بالا برد.
بهبود تجربه کاربری در سایه ایجاد بینشها و تحلیلهای ارزشمند همچنین فرایندهای تصمیمگیری درست بهبود پیدا میکند. درک ترجیحات مصرفکنندگان همچنین تحلیل رفتار او نیز یکی دیگر از مواردی است که ادغام هوش مصنوعی در بانکداری باز میتواند آن را سبب شود؛ موسسات مالی و بانکها با این کار توانایی طراحی و توسعه محصولات و خدمات شخصیسازی شدهتری را خواهند یافت.
جلوگیری از کلاهبرداری:
الگوریتمهای مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند به طور مداوم و در لحظه، تعداد بالایی از تراکنش را رصد کرده و رفتار کاربران را پایش کنند. با این کار هر گونه تقلب احتمالی یا تراکنش مشکوک در لحظه شناسایی شده و هشدارهای لازم به بانکها و موسسات مالی داده میشود. با این کار احتمال پاسخ مناسب به اینگونه رفتارهای مشکوک نیز افزایش می یابد. در واقع قابلیت نظارت بیدرنگ هوش مصنوعی بر سرویسهای بانکی، تضمینکننده وجه امنیتی بانکداری باز در جهان خواهد بود.
مکانیزه شدن فرآیندها:
به جز مواردی که تاکنون مطرح شد، دقت و کارایی از جمله مزیتهایی است که هوش مصنوعی برای صنعت بانکداری ایجاد خواهد کرد؛ با استناد به دقت و کارایی ایجاد شده در این صنعت، عملکرد بهتر و تصمیمگیریها نیز دقیقتر خواهد بود.
روند بانکداری باز در سال 2024 چگونه خواهد بود؟
بانکداری باز و هوش مصنوعی پتانسیلهایی برای ایجاد نوآوری در بخش مالی را به شدت افزایش میدهند؛ این امر میتواند مزیتهای این دو مفهوم و ابزار را برای مشتریان بیش از گذشته کند. چرا که با ادغام این دو، به نیازهای در حال تکامل کاربران و مشتریان نیز پاسخ داده میشود و چه بسا سرویسهای پیشرفتهتری به بازار عرضه شود.