تاریخچه مختصری از احراز هویت بایومتریک

شاید اولین تصویری که پس از شنیدن یا خواندن کلمات «احراز هویت» به ذهن متبادر می‌شود، فرآیندهای بررسی هویت اشخاص به منظور افتتاح حساب در بانک یا برای تایید اثر انگشت یا تصویر جهت ورود به محل کار است. البته در سال‌های اخیر و با ورود گوشی‌های هوشمند با قابلیت تشخیص اثر انگشت و چهره، کارکرد احراز هویت نیز تغییر کرده و نه تنها برای انجام کارهای مالی و حقوقی که در زندگی روزمره افراد نیز انواع مختلفی از آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علیرغم اینکه شکل و نحوه احراز هویت تغییر کرده و پیشرفته‌تر شده، اما هسته اولیه تشخیص هویت بیش از 6 هزار سال پیش شکل گرفته اگرچه توجه ویژه به ویژگی‌های فردی و حتی رفتاری افراد از اوایل 1800 میلادی آغاز شد. در این سال‌ها شکل و اقداماتی به منظور تشخیص هویت افراد و به‌خصوص مجرمان خطرناک از روی اثر انگشتشان صورت گرفته بود.

با وجود اینکه بیش از 220 سال از تشکیل هسته اولیه احراز هویت به معنای کنونی می‌گذرد اما تاثیری که بر زندگی روزمره افراد گذاشته، ورای تایید هویت به منظور انجام کارهای بانکی یا حقوقی است؛ افراد نه تنها برای افتتاح حساب حضوری در بانک که برای آغاز فعالیت‌های مالی می‌بایست هویت خود را احراز کنند و تا زمانی که این مراحل با موفقیت به پایان نرسند، اجازه هیچ فعالیت مالی را نخواهند داشت.

اگرچه فرآیندهای احراز هویت برای برخی فعالیت‎ها متفاوت و ممکن است در برخی موارد تنها صحت‌سنجی داده‌های بانکی مورد نیاز باشد اما هیچ‌کدام از فعالیت‌های اقتصادی بی‌نیاز به آن نیستند.

احراز هویت بایومتریک یکی از فرآیندهایی است که کسب و کارها به منظور شناسایی مشتریان یا کاربران، اطمینان از درستی اطلاعات فردی یا صحت و سقم اسناد مهم از آن بهره می‌برند.

به صورت کلی احراز هویت بایومتریک شامل تطبیق تصویر، اثر انگشت، هندسه عنبیه و تایید صوت و به صورت کلی هر رفتار و ویژگی که در افراد منحصر بفرد است، می‎شود. البته تطبیق چهره فرد با بانک داده‌ها از مهمترین و پرکاربردترین روش‌های احراز هویت بایومتریک است.

الزام قانونی به احراز هویت مشتریان در ایران از سال 98 و با ابلاغ قانون «نظام هویت معتبر دیجیتال» از سوی شورای عالی فضای مجازی آغاز شد. در این قانون آمده که «برای هر نوع تعامل» در فضای مجازی نیاز به «هویت معتبر» است. از این رو کسب و کارها با روش‌های گوناگونی همچون OTP یا صحت‌سنجی داده‌های بانکی افراد را شناسایی می‌کنند تا ریسک‌های مرتبط را کاهش دهند

جیبیت با ارائه سرویس احراز هویت بایومتریک به کسب و کارها، آن‌ها را در جهت ارائه خدمات بهتر به مشتریان‌شان یاری می‌کند و قابلیت دسترسی به سایر خدمات این سرویس به‌مانند بررسی اسناد، تبدیل صوت به متن و بررسی زنده بودن را نیز فراهم می‌آورد. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با تیم فروش جیبیت تماس حاصل فرمایید.

بایومتریک به چه معناست؟

بایومتریک از دو کلمه یونانی تشکیل شده که قسمت اول آن بایو (bio)  به معنی زیست و کلمه دوم متریک (metrics) به معنی اندازه‌گیری است؛ اندازه‌گیری یا صحت‌‌سنجی حیات شاید نزدیکترین معنی برای ترکیب این دو کلمه باشد. در واقع فلسفه اسم‌گذاری سرویس احراز هویت بایومتریک، استفاده از مفاهیمی است که تنها در زمان زنده بودن افراد کارایی دارند و نشان می‌دهد که کاربر یا مشتری، واقعی است یا کسی از هویت و خصوصیات منحصربفرد او استفاده کرده است.

اثر انگشت؛ فراتر از امضای قرارداد

بیش از 220 سال پیش، شناسایی هویت افراد یکی از اقدامات جهت تمییز دادن مجرمان از شهروندان و امضای قراردادهای تجاری بزرگ به‌شمار می‎رفت.

در قرن 19 با این فرض که اثر انگشت هر فرد، منحصرا برای خود اوست، روش تایید هویت افراد و شناسایی مجرمان از شهروندان و حتی امضای قراردادهای تجاری با استفاده از اثر انگشت در برخی کشورها رواج داشت.

اگرچه در قرن 20 روش‌هایی همچون به‌کارگیری الگوهای هندسه دست و عنبیه برای شناسایی افراد نیز پیشرفت‌های چشم‌گیری داشت اما می‌توان ادعا کرد آنچه باعث دگرگونی در رویه‌های صحت‌سنجی اطلاعات فردی شد، انتشار مدل «منحصربفرد بودن نحوه ادای کلمات توسط هر فرد»  توسط یک پروفسور سوئدی و در سال 1960 بود.

در دهه 1970 میلادی اولین سیستم برای شناسایی هندسه دست اشخاص در دسترس شرکت‌ها قرار گرفت؛ هدف از این کار تعیین زمان حضور، شناسایی شخص و کنترل دسترسی‌های او بود. در کنار بهره‌مندی از هندسه دست و الگوهای موجود در عنبیه، توجه به «تطبیق چهره» نیز افزایش یافت و در اواخر دهه 1980 گام‌های ابتدایی برای شناسایی چهره افراد صورت گرفت. اگرچه این «گام‌ها» کافی نبود ولی در سال 1992، آژانس بین‌المللی امنیت NSA با تشکیل کنسرسیوم بایومتریک (The Biometric Consortium)، تلاش‌هایی را جهت همکاری گسترده میان آژانس‌های دولتی، بخش خصوصی، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و… به منظور افزایش همکاری و توسعه استانداردهای بایومتریک آغاز کرد.

تلاش‎های این آژانس برای افزایش سطح دسترسی به ابزارهای تشخیص هویت در المپیک 1996 آتلانتا به نتیجه رسید؛ در طول 4 هفته بیش از 65 هزار اثر انگشت حاضران در محل برگزاری رویداد، با بانک‌های اطلاعاتی تطابق داده شد تا به آن‌ها اجازه ورود به محل برگزاری مسابقات داده شود. علاوه بر آن یک میلیون تراکنش از طریق سیستم‌های تشخیص هویت به ثبت رسید.

قرن بیست و یک؛ شروع فعالیت نئوچهره‌ها

در ابتدای قرن 21، استفاده از روش‌های نوین تشخیص هویت مانند ابزارهای بایومتریک با جهش‌ها و محدودیت‌هایی همراه بود. با این وجود سیستم احراز هویت با سرعت بیشتر و کارآمدی بالاتری به پیش می‌رفت و توسعه می‌یافت، پذیرش اجتماعی آن رو به افزایش بود و حتی به موبایل‌ها نیز راه پیدا کرد.

در سال 2000 اولین تست تشخیص هویت FRVT ) Face Recognition Vendor Test) برگزار شد که در نوع خود بزرگترین تست به‌شمار می‌رفت. در اولین سال از قرن 21، سیستم تشخیص چهره ابتدایی در برگزاری چند مسابقه گاوبازی مورد استفاده قرار گرفت تا از ورود برخی افراد به محل جلوگیری شود. در دومین سال از قرن بیست و یک، سرویس‌های نئوچهره neo face (نئوچهره‌ها با یکپارچه‌سازی فناوری تطبیق چهره بر مبنای تحلیل ویدئوی ورودی، به کاهش مخاطراتی همچون تهدیدهای امنیتی در مبادی حمل و نقل عمومی، فرودگاه‌ها و … کمک می‌کنند) شروع به کار کردند. در سال 2003 این سرویس در سطح جهان توسعه پیدا کرد و در دسترس کشورهای بیشتری قرار گرفت.

در سال 2002 و با جدی‌تر شدن استفاده از سیستم‌های تشخیص چهره، ISO کمیته‌ای را به منظور تسهیل در فرآیندهای استانداردسازی این سرویس ایجاد کرد.

در سال 2004 عکس دیجیتال و اثر انگشت بدون جوهر به عنوان معیاری از ضریب امنیت در آمریکا به اجرا گذاشته شد.

توسعه بیشتر پس از کرونا

استفاده از روش‌های احراز هویت بایومتریک پس از پاندمی کرونا افزایش قابل توجهی داشت؛ گسترش ارائه خدمات آنلاین به دلیل تغییر سلیقه کاربران به بهره بردن از خدمات مالی و غیر مالی غیر حضوری از یک سو و فراگیر شدن استفاده از تلفن‌های همراه هوشمند از سوی دیگر، توجیه مناسبی برای شدت به‌کارگیری خدمات احراز هویت بایومتریک است.

در این بین بنگاه‌های مالی و حقوقی استفاده‌ بیشتری از این سرویس داشته‌اند و انتظار می‌رود طی سال‌های آتی و با جدی شدن برخی چالش‌ها در خصوص تطبیق چهره همچنین اثر انگشت، شرکت‌های متولی، روش‌های نوآورانه‌ای مانند تشخیص ضربان قلب و حتی نحوه ادای کلمات را هم به‌عنوان ابزار احراز هویت به این سرویس اضافه کنند.

احراز هویت بایومتریک جیبیت در کنار کسب و کارها

جیبیت با ارائه سرویس احراز هویت بایومتریک (که در برخی موارد بیومتریک نیز خواهنده می‎شود) که شامل خدماتی همچون تبدیل تطبیق چهره، زنده بودن، صوت به متن و بررسی اسناد می‌شود به کسب و کارها کمک می‌کند تا با کمترین ضریب خطای ممکن هویت کاربران خود را احراز کرده و از مخاطرات مالی و ریسک‌های عملیاتی دوری کنند.

جیبیت با بهره‌گیری از تکنولوژی روز دنیا، ضریب موفقیت هر درخواست احراز هویت را تا 99.999 درصد بالا برده و از این رو به اولین گزینه کسب و کارها برای تطبیق چهره و صحت‌سنجی هویت کاربران‎شان تبدیل شده است.