بانکداری باز؛ کمک به بازارها برای انتخاب روش‌های نوین پرداخت
روش‌های پرداخت با ظهور مفهوم بانکداری باز، تغییرات شگرفی داشته است؛ اگر تا سال‌ها پیش پرداخت‌ها به صورت حضوری و یا تنها از طریق «حضور» کارت بانکی صورت می‌گرفت، طی سال‌های اخیر و به خصوص پس از شیوع کرونا در جهان، تنوعی در روش‌های پرداخت در جهان ایجاد شد که بدون بانکداری باز ممکن نبود.
بانکداری باز، مفهومی است که در آن اجازه دسترسی به اطلاعات کاربران شبکه بانکی به شرکت‌های فین‌تکی داده می‌شود تا با استفاده از آن بتوانند سرویس‌ها و خدمات پیشرفته‌تر همچنین شخصی‌سازی‌شده‌تری را در مدت کوتاهی ارائه دهند. با این مفهوم، طراحی و توسعه روش‌های جایگزین پرداخت‌های سنتی نیز سرعت گرفت. همراستا با شکل‌گیری روش‌های جایگزین پرداخت‌های کارتی، راهکاری امن برای گسترش و تعمیق اعتماد نیز فراهم شد که تقریبا تمام بخش‌ها را منتفع کرد.
در واقع یکی از انگیزه‌های کلیدی در ترویج مفهوم بانکداری باز، ایجاد روش‌های جایگزین پرداخت‌های سنتی بود تا با استفاده از آن بتوان به زنجیره پرداخت ساده و در عین حال پیشرفت‌هایی رسید که علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها و کاهش تقلب، به نوعی سهولت در پرداخت را نیز به همراه داشته باشد. روش‌هایی نظیر BNPL، SNPL، دایرکت دبیت، واریز با شناسه از جمله راهکارهای پرداخت وجه است که به خریداران پیشنهاد می‌شود و استفاده از آن‌ها برای صنایع و بازارهایی همچون بازی، بیمه، سرمایه‌گذاری،وام، خرده‌فروشی و صرافی‌های رمزارز بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
معضلات پرداخت سنتی
همه کسب و کارها به روش‌های نوین پرداخت نیاز دارند؛ تفاوتی ندارد کالای ارائه شده وسایل الکترونیکی باشد یا خدماتی همچون وام و اعتبار. پرداخت به روش معمول و از طریق درگاه پرداخت اینترنتی، می‌تواند آهسته، پر ریسک و حتی ناموفق باشد. از این رو برخی صنایع و بازارها به دنبال روش‌های نوین برای ارائه سرویس‌های پرداخت شخصی‌سازی شده و منطبق بر نیاز مشتری هستند.
تا مدت‌ها پیش ساده‌ترین کارها مانند پرداخت قبوض و حتی انتقال وجه صرفا از طریق شعبات بانکی صورت می‌پذیرفت و انجام هر کدام بدون نیاز به حضور در شعبه و صرفا از طریق دستگاه‌های هوشمند مانند تلفن همراه، ایده‌ای دور به شمار می‌رفت. به خصوص آنکه انحصار دسترسی به داده‌های بانکی افراد در دست بانک‌ها بود. اما پس از شکل‌گیری مفهوم بانکداری باز و اعطای اجازه دسترسی به شرکت‌های ثالث و فین‌تک، ارائه سرویس‌های پیشرفته و متناسب با نیاز کاربران و بازار، رواج یافت.
آیا بانکداری باز بسته «پرداخت خاصی» برای صنایع دارد؟
بانکداری باز به عنوان یک مفهوم نسبتا جدید که می‌تواند به راهکارهای پیشرفته بانکی و مالی ختم نشود، هنوز نتوانسته به تمام نیازهای موجود در بازار پاسخ دهد. البته توانسته ادبیاتی مشترک میان صنایع، قانون‌گذاران و کاربران ایجاد کند و هم‌افزایی میان آن‌ها را افزایش دهد و با این تفاسیر بانکداری باز توانسته زمینه معرفی روش‌های نوین پرداخت به بازارها باشد.
بانکداری باز، شرایط را برای ارائه روش‌های جدید پرداخت ایجاد کرده که ورای تمام این‌ها توانسته برخی پارامترها مانند مشتری‌مداری، ارائه سرویس‌های شخصی، پاسخ به نیاز پرداخت شکل گرفته در بازار در کوتاه‌ترین زمان ممکن، افزایش امنیت و اعتماد و… را نیز دستخوش تغییر قرار دهد.
تغییر در پارادایم‌های پرداخت
«جامعه بدون پول نقد» یکی از پیش‌بینی‌های محتمل در خصوص آینده معاملات و مبادلات کالایی یا خدماتی است؛ آینده‌ای که در آن استفاده از پول نقد به شدت کاهش و سهم پرداخت‌های اینترنتی از طریق دستگاه‌های هوشمند (تلفن همراه) افزایش دو چندان مییابد. این آینده بدون ابزارهای پیشرفته و توسعه مفاهیم نوین بانکی ممکن نخواهد شد.
بانکداری باز یکی از پایه‌ای ترین مفاهیم است که تغییر پارادایم‌های پرداخت، در گرو توسعه آن است. بانکداری باز با دادن اجازه دسترسی به داده‌های بانکی، ابزارهای پرداخت را با سرعت بیشتری گسترش می‌دهد که قطعا مزیت‌های فراوانی نیز برای شرکت‌های استفاده‌کننده به دنبال خواهد داشت که به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود.
کاهش هزینه‌های عملیاتی
در روش‌های پرداخت با کارت اعتباری یا نقدی، صاحبان کسب و کارها مجبور به پرداخت هزینه‌هایی همچون کارمزد، تامین زیر ساخت یا خرید دستگاه POS و… هستند. در حالی که اگر بتوانند محصولات خود را به صورت آنلاین به فروش برسانند، در این صورت لازم است تنها گزینه‌های پرداخت آنلاین را در وبسایت، راه‌اندازی کنند.
افزایش رقابت
ارائه روش‌های نوین پرداخت، مزیت‌های رقابتی کسب و کارها در بازار را افزایش می‌دهد؛ با این اقدام هر مشتری بالقوه با هر میزان بودجه می‌تواند خرید خود را انجام دهد که در این صورت درآمد کسب و کار نیز افزایش خواهد یافت.
سهولت در استفاده
یکی از ویژگی‌های ایجاد گزینه‌های پرداخت آنلاین برای خریداران، سهولت در پرداخت وجه از طریق ارائه سرویس‌های پیشرفته است؛ بدین معنا که کسب و کارها با فعال‌سازی گزینه‌های مربوطه، می‌تواند تمام فرآیندهای اصلی خود را بدون نیاز به زحمت فراوان طی کند. از سوی دیگر کسب و کارها می‌توانند مصرف‌کننده را به سمت گزینه پرداخت مناسب بدون نیاز به طی کردن فرآیندهای سختگیرانه یا فعال‌سازی، هدایت کند.
نیاز بازارها به بانکداری باز
بانکداری باز به بازارهای زیادی کمک می‌کند شاید بتوان ادعا کرد امروزه که همه چیز در گرو ارتباط آنلاین میان افراد، نهادها و سازمان‌ها بنا شده، تصور زندگی بدون استفاده از سرویس‌های پیشرفته مالی و بانکی تقریبا غیر ممکن است. سهولت، اطمینان در بهر‌ه‌مندی از ابزارهای یکپارچه همچنین شناسایی بهتر و صحت‌سنجی هویت کاربر یا مشتری از مهمترین دلایلی است که باعث می‌شود بانکداری باز در مرکز توجه کشورها قرار گیرد. در ادامه به چند بازار و صنعت و مزیت‌های بانکداری باز برای آن‌ها اشاره می‌شود.
صنعت بیمه
صنعت بیمه یکی از صنایعی است که پس از ترویج و توسعه مفهوم بانکداری باز، تغییرات گسترده‌ای داشته و هر روز با پیشرفته‌تر شدن تکنولوژی در دسترس به خصوص در حوزه پرداخت، شکل و شمایل جدیدی در ارائه خدمات نیز ایجاد می‌شود.
این صنعت در شرایطی که تنوع شرکت‌ها و پلتفرم‌های بیمه مشتریان بالقوه را در معرض گزینه‌های دیگری قرار داده، کار سختی برای متقاعد کردن آن‌ها پیش رو دارد. چرا که مشتریان نیز در انتخاب گزینه‌ها محتاطانه‌تر عمل می‌کنند.
ارائه گزینه‌های متنوع پرداخت به متقاضیان بیمه، می‌تواند فروش بیشتر از سایر رقبا را ممکن سازد. گزینه‌هایی همچون BNPL یا SNPL و حتی پرداخت حق بیمه ماهانه با استفاده از دایرکت دبیت نه تنها زمان «پرداخت» را کاهش می‌دهد بلکه احتمال ناموفق بودن پرداخت‌ها همچنین خطای انسانی در فرآیند پرداخت را نیز به شدت کاهش می‌دهد. چرا که تمام مراحل اتوماسیون شده و به صورت هوشمند به پیش برده می‌شود.
خرده‌فروشی‌ها
شرایط کار، خرید، تجارت و سرمایه‌گذاری پس از شیوع کرونا و اعمال قرنطینه‌های طولانی‌مدت، تغییرات چشمگیری داشته؛ با وجود اینکه جهان از شرایط اضطرار فاصله گرفته اما تغییراتی که در گذشته اعمال شده، مانند خرید یا سرمایه‌گذاری آنلاین، همچنان وجود دارد و به نظر می‌رسد به یکی از مهمترین جنبه‌های زندگی تبدیل شده که تغییر همسو با آن در سایر جنبه‌هایی که هنوز به سیاق گذشته هستند، اجتناب ناپذیر است.
خرده‌فروشی‌های مهمترین استفاده‌کنندگان از روش‌های نوین پرداخت مانند SNPL، BNPL و واریز از طریق شناسه هستند؛ با تغییر سلیقه ناگهانی به خرید اینترنتی افراد، روش‌های پرداخت نیز متناسب با نیاز بازار و افراد دچار تحول شد که یکی از نتایج آن افزایش تعداد خریدها و شمار تراکنش‌های موفق و در نتیجه بالا رفتن درآمد خرده‌فروشی‌های آنلاین است.
البته باید به این نکته اشاره کرد که تنها روش پرداخت، برای واریز وجه به منظور استفاده از کالا یا خدمت خاصی نیست بلکه خرده‌فروشی‌ها میبایست از طریق سرویس‌هایی همچون ریفاند (Refund) بتوانند وجه پرداخت شده(از هر روشی) را به حساب مشتری بازگردانند.
marketplace
چرا marketplaceهایی همچون Ebay یا آمازون از روش‌های پرداخت متنوع استفاده می‌کنند؟ پاسخ به آن بسیار ساده و در چند مزیت و منفعت نهفته است که در ادامه به آن‌ها اشاره‌ای مختصر می‌شود.
جذب مشتری:
Marketplaceها می‌توانند با ارائه چندین روش خرید مشتریان بیشتری جذب کنند و کاری کنند که آن‌ها برای خریدهای آتی نیز به سایت مورد نظر مراجعه کنند.
فرآیندهای ساده‌تر:
یکی دیگر از مزیت‌های گزینه‌های متنوع پرداخت، پردازش سریعتر تراکنش‌ها و مدیریت ریسک‌های ناخواسته‌ای همچون نرخ تراکنش‌های ناموفق است.
معاملات آنلاین بدون واسطه:
روش‌های نوین پرداخت این امکان را به Marketplaceها می‌دهد که برای تمام مبالغ خرید، راهکاری برای پرداخت داشته باشند و هیچ مشتری بالقوه‌ای به دلیل نبود راهکار از خرید خود منصرف نشود.
صرافی‌های رمزارز
صنعت رمزارز طی سال‌های اخیر در دنیا تغییر ماهیت داده؛ اگر تا یک دهه پیش حضور در آن و انجام معامله با احتیاط بیشتری صورت می‌گرفت، اما طی سال‌های اخیر به بستری برای سرمایه‌گذاری تبدیل شده که با داشتن گزینه‌های متنوع پرداخت می‌تواند پاسخگوی نیازمندی‌های سرمایه‌گذاران خرد و بزرگ باشد.
هر صرافی رمزارز بسته به تعداد و اندازه تراکنش‌هایی که کاربرانش انجام می‌دهند، می‌توانند هر کدام از روش‌های پرداخت مانند درگاه پرداخت اینترنتی، کیف پول الکترونیک، واریز با شناسه، پرداخت با لینک و… را برای ارائه خدمات بهتر و سرمایه‌گذاری مطمئن‌تر ارائه دهد.
دریافت سرویس‌های پرداخت از جیبیت
جیبیت به‌عنوان یکی از ارائه‌دهندگان خدمات بانکی و مالی، می‌تواند بهترین روش‌های جابه‌جایی وجه و پرداخت مبلغ خرید کالا یا خدمات را از طریق روش‌هایی همچون واریز با شناسه، درگاه پرداخت اینترنتی و… را به کسب و کارها ارائه دهد.